دانه چیا

دانه یا تخم چیا

اخیراً بحث ها و مطالعات زیادی در مورد فواید سلامتی و استفاده از این دانه انجام شده است. دانه چیا حاوی محتوای چربی بالا، کربوهیدرات، فیبر غذایی، پروتئین، ویتامین ها (A، B1، B2 و B3)، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها است. علاوه بر این، دانه های چیا حاوی فلاونوئیدهای کورستین، اسید کلروژنیک و اسید کافئیک هستند که اثرات ضد سرطان زا، ضد فشار خون و محافظت از نورون ها ثابت شده است. علاوه بر این، دانه های چیا منبع غنی از مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا ۳ غیر اشباع هستند که از التهاب محافظت می کنند، عملکرد شناختی را بهبود می بخشند و سطح کلسترول را کاهش می دهند. دانه چیا حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی است که خطر ابتلا به بیماری های مزمن (سرطان و حمله قلبی) را کاهش می دهد و در برابر برخی از اختلالات مانند دیابت، آلزایمر و بیماری پارکینسون محافظت می کند. علاوه بر این، مقدار بالای فیبر خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ و چندین نوع سرطان را کاهش می دهد.

دانه چیا در حال حاضر در صنایع غذایی و دارویی استفاده می شود. در صنایع غذایی، دانه چیا را می توان به اشکال مختلف استفاده کرد: به صورت دانه کامل، آسیاب شده، به صورت آرد، روغن و ژل. روغن چیا یکی از با ارزش ترین روغن های موجود در بازار امروز است. سیستم های تحویل مبتنی بر نانوامولسیون، کاربردهای آینده نگر برای محصور کردن اجزای زیست فعال چربی دوست در مواد غذایی، مراقبت شخصی، لوازم آرایشی و کاربردهای دارویی هستند. سیستم‌های تحویل نانوامولسیون روغن دانه چیا امکانی را برای کاربرد بیشتر روغن دانه چیا در نوشیدنی‌ها و صنایع غذایی کاربردی نشان می‌دهد که فقط به ظاهری کمی کدر یا حتی شفاف نیاز دارد. موسیلاژ دانه چیا یک جایگزین امیدوارکننده برای پلیمرهای مصنوعی در نانوکپسولاسیون است.

دانه چیا چیست؟

دانه چیا حاصل گیاهی به نام چیا از خانواده نعناها بوده که سرشار از فیبر (۳۴.۴%) ، چربی (۳۰.۷% به خصوص چربی های امگا ۳ و ۶ و ۹)، پروتئین (۱۶.۵%) و ویتامین های گروه A, E, C, B بوده و همچنین مواد معدنی مثل منیزیم، کلسیم، آهن، منگنز، روی، فسفر، پتاسیم و مقدار ناچیزی سدیم در آن موجود میباشد
در صورت مصرف ۱۰۰ گرم از دانه های چیا به طور روزانه، ۹۴ %نیاز ما به منیزیم، ۶۳% نیاز ما به کلسیم، ۵۹% آهن و ۴۸% نیاز ما به روی را تامین میکند

خواص دانه چیا

دانه چیا، دانه ای به رنگ سیاه و سفید، خاکستری و یا قهوه ای و لکه لکه و رنگ های گوناگون دیگر بوده که از نظر ظاهری بسیار شبیه به تخم شربتی یا بذر ریحان میباشد

از ویژگی های دانه چیا خاصیت آب دوستی آن بوده به طوریکه این دانه قادر است تا ۱۲ برابر وزن خود را آب جذب کند
خوب است بدانید مصرف دانه چیا در برنامه غذایی روزانه، میتواند به خاطر خاصیت آب دوستی و همچنین فیبر بالای آن، باعث ایجاد احساس سیری، بهبود عملکرد دستگاه گوارش و رفع یبوست بشود

با توجه به ترکیبات موجود در دانه چیا، مصرف منظم آن در برنامه غذایی توسط مصرف درست و طبق نظر متخصص تغذیه، میتواند اثرات مفید زیر را برای بدن داشته باشد
بهبود عملکرد دستگاه گوارش،تقویت سیستم ایمنی، سلامت استخوانها، احساس سیری، کمک در کنترل قند و چربی خوب، رفع یبوست و کمک در تامین پروتئین و چربی های ضروری از عناوین مهم خواص دانه چیا میباشد

نحوه مصرف دانه چیا

دانه چیا را میتوان به خاطر عدم داشتن طعم، در انواع غذا ها یا شکل های خوراکی استفاده کرد. بدین صورت که دانه چیا را میتوان به صورت خام، خیسانده (در آب و سایر مایعات مانند شیر ، شیر بادام) و یا به صورت پخته در غذاهایی همچون حلیم، پودینگ، اسموتی و انواع نان و شیرینی، غلات صبحانه، ماست، سالاد و برنج استفاده کرد

از دانه چیا به خاطر خاصیت لعابی و جاذب آب بودن و چربی بودن آن، میتوان در تهیه انواع سس یا سایر کاربری های آشپزی و شیرینی پزی به جای تخم مرغ استفاده کرد

به طور متوسط، در روز مصرف ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در هر روز توصیه میشود

عوارض دانه چیا

با توجه به ترکیبات موجود در دانه چیا، توجه به عوارض احتمالی ناشی از خوردن آن در گروه های خاصی بسیار مورد اهمیت است
۱- کسانی که داروهای رقیق کننده خون مصرف میکنند (ممکن است دچار خونریزی در سطح بدن بشوند، در این شرایط حتما با پزشک مشاوره طب سنتی مشورت گردد)

۲- در افراد مبتلا به نفخ شکم و اسهال، ممکن است با مصرف دانه چیا، علایم آنها تشدید شود

۳- در برخی افراد ممکن است باعث ایجاد آلرژی های پوستی، آبریزش از چشم، مشکلات تنفسی و سایر علائم حساسیت، بشود

۴- در صورت آلودگی دانه های چیا به میکروبها، یا عدم نگهداری صحیح آنها، میتوان باعث ایجاد مسمومیت (به خصوص در کودکان) بشود